Oude tabak

Daar is het laatste woord nog niet over gesproken...
Plaats reactie
Gebruikersavatar
Martin Romijn
Berichten: 4020
Lid geworden op: 23 sep 2009 14:19
Locatie: Leerdam
Contacteer:

Oude tabak

Bericht door Martin Romijn »

Ik kreeg een tijd geleden van een oom een pak tabak. Alleman's tabak van de Diepenveensche tabak centrale. Kennissen van hem hadden het gevonden toen ze de zolder aan het opruimen waren.
Na wat speuren op het internet heb ik er het één en ander over gevonden. Leuk stukje tabak historie !

De Diepenveensche Tabak Centrale (DTC) tijdens de oorlogsjaren
Gerrit Weverling was een oud-tabaksplanter uit Indie, die in 1936 in Diepenveen kwam wonen. Al in het begin van de tweede wereldoorlog werd hij benaderd door tuinder Keurhorst, woonachtig aan de Oranjelaan (nu Bloemsierkunst Flierman). Volgens deze man was er geld te verdienen met het verbouwen van tabaksplanten. Hij wilde ze daarna ook zelf bewerken tot pruim- en pijptabak, sigaretten en sigaren, maar het ontbrak hem aan voldoende kennis hieromtrent. Weverling had die kennis wèl en hij werd al snel enthousiast voor het plan van Keurhorst. Eerst werd wat met tabakssoorten geëxperimenteerd en na een tijd werd de
‘Diepenveensche Tabak Centrale' opgericht. De leiding was in handen van een driemanschap: Weverling zorgde voor technische aspecten, Keurhorst voor de tabaksverbouw en de derde man was Van Santen. Hij woonde naast 't Weterman en regelde de distributie.

Op diverse plaatsen rond het dorp Diepenveen werd land van boeren gepacht om daar de wel twee meter hoge tabaksplanten voor de DTC te kunnen verbouwen en ook op het grote land van Keurhorst, dat zich van achter zijn huis uitstrekte tot aan de Wechelerweg. Verder waren er vele hectares grote tabaksvelden o.a. bij de Kieftenweg naast het Budde-bos en bij de Randerstraat. Geoogste tabak werd door Lulof Kers en Gerrit Serris met paard en wagen vervoerd naar de Coöperatie of naar de ‘Eerste Nederlandsche Cocosfabriek'.
De productie van matten was op de cocosfabriek aan de Olsterweg door gebrek aan aanvoer van kokosvezels noodgedwongen stil komen te liggen. De fabriek beschikte over grote schuren om daar de gevlochten draden na het verven te laten drogen. De DTC kon daar gebruik van maken voor het drogen van tabaksbladeren. Ook de Coöperatie aan de Molenweg stelde hun grote zolderruimte beschikbaar om bladeren te kunnen drogen. Onder leiding van Gerrit Weverling vond daar ook de fermentatie van de DTC-tabak plaats. Fermentatie was het gecontroleerd broeiproces in grote stapels tabak. In die ‘pollen' liet Weverling de temperatuur oplopen tot 50°C.
Zodra die temperatuur na vele dagen was bereikt werd de stapel omgetrokken en opnieuw gevormd, zodat de buitenste bladeren in het midden van de ‘pol' kwamen te liggen voor de tweede broeifase.

Na de fermentatie verdween de tabak naar de fabriek van Ten Have Koffie op de Brink in Deventer voor de eindbewerking en de distributie. Op de verpakking stond: ´Amateursigaretten van de DTC…..'n Import gelijk!´

Vanaf 1942 besloot de DTC ook gedroogde tabaksbladeren aan te nemen van amateur-tuinders. Ze werden bij aankomst gewogen, in een vele weken lang durend proces tot kant-en-klare gesneden tabak verwerkt en daarna in zakken teruggestuurd. Deze werkwijze werd een groot succes: talloze dozen en kisten vol tabaksbladeren uit heel Nederland kwamen aan in Diepenveen. In de winter 1942/1943 werd meer dan 10.000 kg tabak ter fermentatie opgestuurd! Het seizoen erop werd er zelfs 200.000 kg aangeleverd. Zo groeide Diepenveen uit tot het grootste Nederlandse tabakscentrum. In Deventer werd ook de zolder van de fabriek van Heijbroek & Zeelander gehuurd om de grote hoeveelheden te kunnen verwerken. In vakblad De Zakenwereld verscheen in oktober 1942 een uitgebreid artikel over de DTC, compleet met foto's.

Na de oorlog
Doordat na de bevrijding Engelse en Canadese sigaretten overal te krijgen waren, was men al gauw de liefde voor Nederlandse tabak vergeten en werd er weer als vanouds alleen maar tropische tabak ‘gepaft'.
Zo snel als de DTC beroemd was geworden verdween deze ook weer. Omdat er pachtcontracten met boeren liepen werd er nog wel enkele jaren door de DTC witlof en schorseneren verbouwd maar met de tabaksteelt was het gedaan.

Uit: Oude Diepenveners doen opnieuw een boekje open (Diepenveen, november 2003)
Nieuwsbrief nr 9 - oktober 2003


Hier 2 foto's van het pak:

Afbeelding Afbeelding
Afbeelding pijpen, tampers, en meer...

Gebruikersavatar
Jos
Berichten: 6057
Lid geworden op: 25 okt 2009 18:34
Locatie: Groot Mokum

Bericht door Jos »

Bijzonder interessant! En wat een leuk oud pakje!
Wat mij nog opvalt is de zwarte dame van het groepje om de pijp dansende mensen. Een in WO2 ludiek protest tegen de nationaalsocialistische rassenleer?
spuit elf des forumsdoctorate of pipe smoking - Pipe Smoking Universityzwembadpas specialist
correcte zwembadpas met pijp: http://www.youtube.com/watch?v=SgZJkgP90uI
wegens mijn immuniteit op dit forum is het Heren Moderators niet toegestaan mijn berichten te wijzigen of te verwijderen

Gebruikersavatar
janneman
Berichten: 6358
Lid geworden op: 14 feb 2009 17:17
Locatie: Sittard
Contacteer:

Bericht door janneman »

Schitterend stukje informatie Martijn! En wat een idee; iedereen zelf zijn tabak verbouwen en dan ergens centraal afwerken tot iets rookbaars! Dank je voor het plaatsen!

Groet, Janneman

Gebruikersavatar
Bommel
Berichten: 14897
Lid geworden op: 11 okt 2009 16:32
Locatie: Alphen aan den Rijn

Bericht door Bommel »

Geweldig leuk stukje historie.
Afbeelding

Kynikos
Berichten: 1891
Lid geworden op: 28 sep 2009 14:12

Bericht door Kynikos »

Jos schreef:Bijzonder interessant! En wat een leuk oud pakje!
Wat mij nog opvalt is de zwarte dame van het groepje om de pijp dansende mensen. Een in WO2 ludiek protest tegen de nationaalsocialistische rassenleer?
Er staan mensen van allerlei nationaliteiten en rassen op, inclusief een indianen chief zo te zien. Zal wel gewoon duiden op het 'Allemans' gebeuren.

Gebruikersavatar
stoffel
Berichten: 533
Lid geworden op: 28 mei 2009 22:22

Bericht door stoffel »

wat een leuke prijs! 8)
heil Donar god van de donder!

Plaats reactie